Sideevents marlunngorneq 14. maj
- Inuiaqatigiit aammalu NGO. Aqqiissutit ilai takunngitsooqqavagut aammalu suleqatigiinnissamut isumaqatigiissutit pitsaasut sumiittunukua?
Qallunaatuinnaq ingerlanneqassaaq – nutserisoqassanngilaq
Sumi: Inersuaaraq
Siunissami aaqqiissutissat suleqatigiinnermi suleqatigiinnissamullu isumaqatigiissutiniipput, Kalaallit Nunaat ineriartorneranut nunatut inuiaqatigiittullu anguniagaqarniarutta takorluugaqarniaruttalu taakku piffinni nutaani nassaarisariaqarpagut. Minnerunngitsumillu piujuaannartitsinissaq aallaavigalugu ingerlatsinissami EU nunarsuaq tamakkerlugu anguniagai 17-nit aallaavissatsialaassapput, sinneruttut 16-nit anguniarnissaannut. Saniatigooralugu pisussami uani, allaalaartumik, anguniagaqaqatigiinnerit soqutigisallu tunaartarinissaannut inuiaqatigiit NGO-llu inuussutissarsiortut aammalu politikkikkut suliaqartut qanoq suleqatigisinnaaneri immikkut sammissavagut.
Saniatigooralugu pisussaq uannga aqunneqassaaq: Inaluk Brandt & Michael Binzer, Visiobox Consulting ApS
- Aningaasaliisoqartinnagu ineriartortitsisoqarsinnaanngitsoq. Aningaasaliisartunut qanoq soqutiginarsaasinnaavugut?
Tuluttut ingerlanneqassaaq – kalaallisuumut nutserisoqarumaarpoq
Sumi: Hans Lyngep inersua
“Kaagi” annertunerulersinniarutsigu, imaluunniit allatut oqaatigalugu, inuussutissarsiorneq annertunerulersinniarutsigu suliaqartut amerlanerulersillugit, taava aningaasaliisoqartariaqarpoq. Kisiannili siunissamut aningaasaliinerit aningaasalersuinerillu inuiaqatigiit atugassarititaanut qanimut tunngaveqartarput. Aalajaatsumik ingerlatsisoqarpa? Aningaasaliinerit inatsisitigut tunngavissaqarpat? Piujuaannartitsineq aallaavigalugu inuiaqatigiit qanoq suleriuseqarpat? Silaannaap pissusaa pillugu anguniagaqartoqarpa? Saniatigooralugu pisussami uani nunatut siunissami aningaasaliiffigineqarsinnaanissamut soqutiginartuunissaq inuiaqatigiittut qanoq soqutiginarsaanikkut periarfissagissaanikkullu qanoq anguneqarsinnaanersoq immikkut sammissavarput, aammalu inuiaqatigiinni anguniakkat avataaniit aningaasaliisartut iluaqutigalugit qanoq anguneqarsinnaaneri, ilaatigut inuiaqatigiit atugarissaarnissaat, mingutsitsinnginnissamut aammalu piujuaannartitsineq aallaavigalugu anguniagaqarnermut.
Saniatigooralugu pisussaq uannga aqunneqassaaq: Pisortaq, Mads Qvist Frederiksen Arctic Economic Council
- Piujuaannartitsinissamik aallaaveqartluni inuiaqatigiiuneq soorunalimi aamma tusagassiorfitsigut nukittuujusarpoq!
Qallunaatut ingerlanneqassaaq – Nutserisoqassanngilaq.
Sumi: Ikinngutit inaat.
OBS Inissat ulikkaarput.
Pissaanerup agguarnerani tusagassiorfiit sisamaattut ilanngunneqartarpoq. Kisiannili piffissami inuuvugut nunarsuup sinnerani demokrati unammillerneqaqqalluni. Nittartakkatigut inuit naapittarfiisigut isummat immersuinerillu ingerlaarput, kisiannili anguniagaqarnerniillu sunnersimaneqarsinnaallutik aammalu ileqqorissaarnissamiit imaluunniit illuatungilersorneqanngitsumik aamma ingerlasinnaallutik. Tusagassiorfiit tassunga qanoq inissisimappat, aammalu inuiaqatigiit piujuaannartitsinissamik aallaaveqartumik ingerlanissaannut tusagassiorfiit ilumut inissaqarpat? Saniatigooralugu sammisaqartitsinermi uani inissisimaffik tamanna misissorniarparput, aammalu tusagassiorfiit siornatigut, maannakkut siunissamilu qanoq inissisimaneranik oqallittoqassalluni, qanorlu nunarsuarmioqatigiit anguniagaannut pisunullu inuiaqatigiit piviusunngortitsisinnaassanersut.
Saniatigooralugu pisussaq uannga aqunneqassaaq: Tusagassiortoq Martin Breum.
Sideevents pingasunngorneq 15. maj
Qallunaatut ingerlanneqassaaq – Nutserisoqassanngilaq.
Sumi: Byorkestersaalimi.
OBS Inissat ulikkaarput.
- Angutiviat ilaava?
Apeqqut “angutiviat ilaava?” immaqa neriartoqqusaaffimmi kisimiilluni apuukkaanni apeqqutigineqarpat ajussanngikkaluarpoq, kisiannili arnatut inuussutissarsiortuulluni suliffeqarfik aallarnisakkamut aningaasalersuinissaq pillugu bankimut iseraanni qanoq pisoqartarpa? Imaluunniit soqutiginartumik suliffeqarfiit atatilersinniarlugit isumaqatigiissut pillugu inatsisilerituumut atsioriartorniaraanni? Apquut tassani taama ittoq tulluartuunavianngilaq, kisiannili apeqqutit nalaanneqarsinnaasartut ilagaat arnat aallarnisaasut ingerlatsisullu misigisarsimasaat. Soormiuna aallarnisaanermut, suliffeqarnermut aammalu aningaasaliinissamut suiaassuseq taputartuunneqartartoq? Pissutsit piviusut, ilanngussat aammalu oqaloqatigiinneq inuussutissarsiortut nunameersut nunallu avataaneersut peqatigalugit arnaalluni inuussutissarsiuteqarniaraanni qanoq inissisimasoqarnersoq qanoqrlu inissisimasoqarsinnaanersoq sammissavarput.
Saniatigooralugu pisussaq uannga aqunneqassaaq: Pisortaq, Jacob Nitter Sørensen, Air Greenland AS
- Illersornissamut isumaqatigiissummi ilisimatusarneq illersornissarlu qanoq imminnut taputartuussinnaappat?
Tuluttut ingerlanneqassaaq – Kalaallisuumut nutserisoqassaaq.
Sumi: Inersuaaraq
Danskit illersornissamut siammasissumik isumaqatigiissutaat 143 mia. Koruuninik aningaasaliinernik malitseqartussaq arlalinniit soqutigineqangaatsiarpoq. Minnerunngitsumik aningaasartuutigineqartussat ilai Kalaallit Nunaanni atorneqartussaammata. Tamanna Kalaallit Nunaanni inuussutissarsiornermut periarfissiissooq, kisiannili matumani arlaat immikkut suli sammineqanngilarput? Saniatigooralugu sammisassamu uani ilisimatusarnermi illersornissamilu periarfissaasut apeqqutigissavagut. Ataatsimoorussassat, soqutigisat assigiit aammalu periarfissaasut Kalaallit Nunaanni iluaqutaasinnaasoqarpa? Suleqatigiinnikkullu ilisimatusarneq nukittorserneratigut, illersornissaqarfik kisimi pissarsinani, kisianniliinuussutissarsiornerup aammalu inuiaqatigiit siammasinnerusumik iluaqutigisinnaavaat?
Saniatigooralugu pisussaq uannga aqunneqassaaq: Henrik Navntoft Sønderskov, Dansk Industri
- Politik politikerinuinnaava?` Nunanut allanut politikki soqutigivaatit!
Qallunaatut ingerlanneqassaaq – Kalaallisut nutserisoqassaaq.
Sumi: Hans Lyngep inersua
Intet om os uden os, ukiuni makkunani politikkikkut aqutseriaaserineqarpoq. Kisiannili oqartariaatsimi tassani kikkunuku “uagut”? Naak politikki politikerininngaanniit aammalu aaliangiisartuninngaanniit kisimi iserifigisassatut isigineqaraluartoq inuiaqatigiittut tamatta sunnerneqaatigisarparput. Politik politikerinut kisimi atuunnissaanut apeqqut politikkikkut suliassat ingerlaavartunut aammalu inuiaqatigiit aaqqissuussaaneranut innuttaasut peqataanerat oqallisigineqallattaavoq. Oqallittussani matumani Kalaallit Nunaanni Nunanut Allanut Politikkeqarnermut Peqatigiiffik apeqqut tamanna alapernaaffigissavaat misissorlugulu nunanut allanut politikkernermi innuttaasut qanoq peqataanissaminnik iliuuseqarsinnaanersut, maanna issittumi annertusiartorpoq, aaliangiisartunut siunissaq pillugu kissaateqarneranut sunniuteqarluni. Sooruna nunanut allanut politikkernermut soqutiginninnissaq pingaaruteqartoq, aamma inunnut politikkimut soqutiginninngikkaluartunulluunniit? Aammalu nunanut allanut politikki ingerlanneqarnera tamatsinnut sunniuteqarpa?
Saniatigooralugu pisussaq uannga aqunneqassaaq: Nunanut Allanut Politikkeqarnermut Peqatigiiffik
- Inuit influence on Arctic marine governance.
Tuluttut ingerlanneqassaaq – Nutserisoqassanngilaq.
Sumi: Ikinngutit inaat.
OBS Inissat ulikkaarput.
Inuit nunat tamalaat akornanni peqataasarput, soorli Central Arctic Oceans Fisheries Agreement og International Maritime Organization. Aaqqissuussami tassani ICC issittumi imartat qanoq killilersorneqarnissaannik oqallinnermut sunniuteqartarpoq, aammalu Kalaallit Nunaat imartaq qanigisani qanoq sunniuteqarfigisinnaanerluniuk. Issittumi inooriaatsitsinnut pinngortitat imartarpullu pinngitsoorneqarsinnaanngilaq. Ukiuni makkunani nunarsuarmioqataaneq politikkimi oqallinnermut annertusiartuinnavitsillugu nunat issittumiittunut killeqarfiit nutaanillu killilersuinerit immikkut sammineqartut, immikkoortortani inuit najugaqartuusunut pisuussutitigut sunniuteqarpoq.
Saniatigooralugu pisussaq uannga aqunneqassaaq: Sara Olsvig, Inuit Circumpolar Council